Tìm hiểu cẩm nang phát triển bé từ 5 - 6 tuổi để chuẩn bị Hành trang vào lớp 1
Trẻ giai đoạn 5, 6 tuổi ngôn ngữ của trẻ phát triển mạnh, đạt chất lượng cao về phát âm, vốn từ và các hình thức ngữ pháp. Đây là điều kiện cơ bản để hoàn thiện chức năng tâm lý người.;Trẻ luôn tò mò, hoạt động nhiều, ham học hỏi, thích tự làm việc, ham chơi hơn ăn.
1. Đặc điểm về thể chất
Mỗi tháng cân nặng của trẻ tăng từ 100g – 150g, đến 6 tuổi cân năng trung bình từ 18 kg – 20kg. Tỷ lệ mỡ trong cơ thể thấp nhất so với các lứa tuổi nên nhìn trẻ có vẻ gầy ốm. Chiều cao mỗi tháng tăng từ 1cm – 1,5cm, đến 6 tuổi trẻ cao từ 105cm –115 cm
Tròn 6 tuổi, não của trẻ đạt khoảng 1300g như người lớn, sự biệt hóa và tăng trưởng não bộ đả hoàn thành.
Hệ tiêu hóa trẻ đã hoàn thiện. Trẻ đã mọc đủ 8 răng hàm, trẻ cũng bắt đầu thay răng.
2. Chơi và học tập
Chơi là quan trọng nhất với mọi đứa trẻ dù ở độ tuổi nào. Đó cũng chính là cách con học và xây dựng các kỹ năng xã hội, tình cảm và tư duy.
Trò chơi giả vờ của con bây giờ phức tạp hơn rất nhiều do trí tưởng tượng của con phát triển hơn trước nhiều, chứa đựng rất nhiều hình ảnh và kịch tính. Bạn cũng có thể nhận thấy rằng con có thể chơi với những người khác để đạt được mục tiêu chung – ví dụ, làm việc cùng nhau để xây dựng một lâu đài cát lớn. Con có thể xin tham gia chơi chung, thương lượng trò chơi muốn chơi hay trong quá trình chơi, thuyết phục bạn chơi … khi chơi tạo nên môi trường để con có thể phát triển những kỹ năng mềm này.
3. Cảm xúc của bé 5 – 6 tuổi
Con có thể bày tỏ cảm xúc của mình, mặc dù có thể cần sự giúp đỡ để xác định và nói về những cảm xúc khó khăn như sự thất vọng hay ghen tuông. Con kiểm soát tốt hơn cảm xúc của mình và có thể có những cơn giận dữ và nỗi buồn bất ngờ hơn.
Bạn có thể thấy con kiên nhẫn hơn, và thậm chí có thể cởi mở để tranh luận với bạn. Điều này có nghĩa là có thể có ít bất đồng hơn trong tương lai.
Mặc dù đứa trẻ sáu tuổi yêu thích độc lập, tuy vậy con vẫn cần rất nhiều tình yêu và sự chú ý của ba mẹ. Kết nối với ba mẹ và gia đình là điều quan trọng nhất trong cuộc đời của con lúc này. Con muốn sự nhìn nhận của ba mẹ, tự hào về những thành tựu của con – và dĩ nhiên sẽ cảm thấy buồn với những lời chỉ trích hay kỷ luật.
Hiểu biết của con về thế giới xung quanh có thể dẫn đến một số lo ngại – ví dụ, một số trẻ có thể sợ những thứ siêu nhiên (như ma), chỉ trích, kiểm tra, thất bại hoặc gây tổn hại hoặc đe dọa về thể chất.
4. Suy nghĩ của bé 5 – 6 tuổi
Tại một hội thảo về giáo dục, chị Phan Hồ Điệp, mẹ thần đồng Đỗ Nhật Nam đã có những chia sẻ. Theo đó, Đỗ Nhật Nam cũng từng là một đứa trẻ thiếu kiên nhẫn, hấp tấp, nóng vội. Hai mẹ con gặp nhiều vấn đề trước khi Nam vào lớp 1. Chị đã tìm cách để giúp con khắc phục những vấn đề này, sẵn sàng bước vào lớp 1.
– Tập tính kiên nhẫn
Chị Phan Hồ Điệp tập tính kiên nhẫn cho con bằng cách cho con chơi những trò chơi đòi hỏi sự tập trung cao. Chẳng hạn, chị cho bé chơi trò nhặt hạt đậu như trong truyện cổ tích. Đương nhiên, trước khi chơi, chị dặn dò bé thật kỹ không cho hạt vào mũi, miệng… Vì Nam thích ăn chè đậu đỏ nên chị gợi ý con nhặt loại đậu này dùng để nấu chè. Lúc đầu, chị cho Nam lựa 2, 3 loại nhưng sau đó tăng dần lên về loại hạt và số lượng.
Xâu vòng cũng là trò chơi có tác dụng tương tự. Bé xâu các hạt vòng có lỗ tạo thành một dây dài và treo ở cửa sổ. Bạn có thể cùng bé so sánh độ dài sợi vòng hôm nay với hôm qua để kích thích bé. Bố mẹ có thể hỗ trợ bằng cách chơi cùng con để tránh con cảm thấy chán. Trong các trò chơi, bố mẹ nên khéo léo nhường con thắng để khuyến khích trẻ tự tin vào bản thân.
– Khắc phục tính hấp tấp
Hấp tấp là nguyên nhân dẫn đến sự cẩu thả sau này. Với những bé quá nhanh, hãy dạy con bắt đầu vào lớp 1 bằng việc khắc phục tính hấp tấp. Để có một Đỗ Nhật Nam thông minh và điềm tĩnh, bà mẹ thông thái đã luyện cho Nam các bài học về quan sát. Chị cũng thường xuyên tạo cơ hội để Nam suy nghĩ sâu về cách làm từ khi còn nhỏ.
Các bà mẹ có thể áp dụng chiêu này bằng cách đặt ra các câu hỏi, hình thành phản xạ quan sát của trẻ. Ví dụ, khi đến nhà hàng, hãy hỏi bé “Đố con nhà hàng có mấy cửa sổ?”. Trong bất kỳ tình huống nào hằng ngày, mẹ đều có thể đặt các câu hỏi tương tự. Lâu dần, bé sẽ học cách quan sát nhiều hơn, suy nghĩ kỹ hơn thay vì hấp tấp, vội vàng.
Chữa tính lề mề bằng thời gian biểu
Khi vào lớp 1, trẻ sẽ phải sinh hoạt theo khung giờ cố định và nghiêm ngặt hơn. Vậy nên, bố mẹ cần chữa tính lề mề để con nhanh chóng hòa nhập môi trường mới. Và không gì hiệu quả hơn một thời gian biểu được sắp xếp hợp lý. Hãy phân chia thời gian cụ thể và giao cho con khoảng thời gian để con thực hiện. Không nhắc nhở, thúc giục hay ra lệnh nhiều lần. Bố mẹ có thể đặt các câu hỏi khéo léo, nhẹ nhàng nhắc khéo con.
Việc thực hiện theo thời gian biểu này sẽ giúp con có ý thức về thời gian. Đồng thời, bé cũng sẽ có nhịp sinh học ổn định, khỏe cả về thể chất lẫn tinh thần.
5. Nói và giao tiếp
Con sẽ nói nhiều, đôi khi ngay cả khi không có ai ở trong phòng.
Con sẽ nói những câu đầy đủ và phức tạp và có những cuộc trò chuyện giống người lớn, mặc dù con vẫn có thể thấy khó mô tả các ý tưởng hoặc sự kiện phức tạp.
Khả năng của con có thể hiểu những câu chuyện cười và câu đố, và đùa về những con thú và những con ong đặc biệt buồn cười. Con có thể cũng thích có cơ hội để ‘biểu hiện và nói’ ở trường.
Vốn từ của con bây giờ có thể lên đến trên 2000 từ – và con hiểu được nhiều từ hơn mình có thể nói và học từ 5-10 từ mới mỗi ngày. Sự phát triển từ vựng rất nhanh ở độ tuổi này mà bộ não của con thường nghĩ nhanh hơn nói điều gì đang trong tâm trí của mình.
6. Vận động
Con có thể học cách đạp xe, nhảy dây, cân bằng trên một chân trong một khoảng thời gian ngắn, đi xuống cầu thang mà không cần cầm tay, bỏ qua và bắt quả bóng lớn. Nhiều trẻ sáu tuổi cũng sẽ thích chơi các môn thể thao đồng đội như bóng đá.
Con leo trèo, chạy nhảy một cách thuần thục, làm các động tác kết hợp tay chân, mắt tai… cùng một lúc.
Kỹ năng vận động tinh của con bạn đang được cải thiện, dẫn đến sự độc lập hơn với những thứ như buộc dây giày, sử dụng khóa và nút bấm, chải tóc, đánh răng, thay quần áo…. Con vẫn có thể thấy khó cắt thức ăn bằng dao hay sử dụng kéo nếu con không được luyện tập từ sớm.
7. Cuộc sống và hành vi hàng ngày
Sau gần 10 năm phát triển, Trung tâm Trí Tuệ Việt đã nghiên cứu và phát triển các khóa đào tạo Kỹ năng sống độc lập hơn và thích làm những quyết định nhỏ, như quần áo để mặc hoặc những gì để ăn cho bữa trưa. hướng dẫn con hòa nhập dần với thế giới xã hội hoàn toàn mới, đi kèm với một bộ quy tắc hoàn toàn mới. Điều này có thể đòi hỏi hoặc thách thức cho con.
Đây cũng là bước đệm cho nhiều bé 5-6 tuổi chuẩn bị vào lớp 1.
Ở tuổi này, con có thể:
– Sao chép các hình dạng đơn giản bằng bút chì
– Sao chép các chữ cái và viết tên của chính mình
– Nói tên đầy đủ, địa chỉ, tuổi và ngày sinh của bản thân
– Vẽ hình ảnh thực tế hơn – ví dụ, một người có đầu với mắt, miệng và mũi, và một cơ thể với cánh tay và chân
– Đọc sách ảnh đơn giản
– Hiểu tầm quan trọng của quy tắc và lý do đơn giản đằng sau quy tắc
– Hiểu rằng mọi người thường mong đợi các cô gái và con trai cư xử theo những cách nhất định vì giới tính của họ.
Bởi vậy cho con theo học thêm các lớp tiền tiểu học – Hành trang vào lớp 1 – và các môn năng khiếu khác như Mẫu nhí, Hội họa, dance sport… cải thiện nhiều về hành vi cũng như thói quen của trẻ, khơi dậy trong trẻ những tố chất năng khiếu bẩm sinh vốn có, giúp trẻ phát triển toàn diện hơn.
(Tham khảo – Child Development)
Xem thêm khóa Hành trang vào lớp 1 tại Trung tâm Trí Tuệ Việt
